0,00 zł
Niezwykle ważnym elementem chrześcijańskiej praktyki religijnej są księgi liturgiczne. To zbiory modlitw, czytań, psalmów itp., z których korzysta się podczas celebracji różnego rodzaju obrzędów, nabożeństw i mszy św. Księgi liturgiczne mają bogatą historię i są nieodłącznym aspektem chrześcijańskiej tradycji. Zastanawiasz się, jakie wyróżniamy księgi liturgiczne? Podpowiadamy!
Czym jest księga liturgiczna?
Warto wiedzieć, że każda księga liturgiczna zawiera teksty oraz przepisy, które dotyczą kościelnych obrzędów. Zawsze musi zatwierdzić je Stolica Apostolska. Co ciekawe, Sobór Watykański II zreformował przepisy odnośnie do ksiąg i pozwolił korzystać z języków narodowych. Dzięki temu stały się one bardziej przystępne dla wiernych.
Nie wiesz, jakie są księgi liturgiczne w kościele? Według Dekretu Kongregacji Obrzędów, który ogłoszono 27 stycznia 1966 r., do ksiąg tych zalicza się mszał, brewiarz, rytuał, ceremoniał biskupi oraz martyrologium. Warto wiedzieć, że jako księgi liturgiczne nie są uznawane wszelkie śpiewniki, modlitewniki, kancjonały czy mszaliki używane przez kapłanów i wiernych.
Jakie są księgi liturgiczne?
Mszał Rzymski
Główną księgą w kościele katolickim, która zawiera stałe i zmienne teksty Mszy św. oraz zalecenia dotyczące jej sprawowania jest Mszał Rzymski. Warto wiedzieć, że jego pierwsze typiczne wydanie posoborowe miało miejsce w 1970 r. Mszał dla polskich diecezji ukazał się natomiast w 1986 r.
Mszał Rzymski jest podzielony na Msze okresów liturgicznych, Msze wspólne, Msze własne o świętych, Msze obrzędowe, Msze wotywne, Msze w różnych potrzebach i Msze za zmarłych. Co ważne, na pierwszych stronach księgi można znaleźć Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego, które wyjaśnia obrzędy, przybliża teologię Mszy Św., a także mówi o normach celebracji i zadaniach usługujących.
Lekcjonarz
Bardzo ważną księgą liturgiczną jest również lekcjonarz. Łacińskie wydanie lekcjonarza ukazało się w 1969 r. i składało się z czterech części. Polska wersja ukazywała się w latach 1972-78 i zawiera aż siedem tomów.
Warto wiedzieć, że lekcjonarz to księga liturgiczna zawierająca czytania i perykopy ewangelijne, proklamowane podczas celebracji. W związku z tym jest on znakiem Słowa Bożego. Zastanawiasz się, jakie wyróżniamy części Lekcjonarza mszalnego? Otóż obecnie jest on dzielony nawet na dziewięć tomów i składa się z:
- tom 1 – Adwent i Narodzenie Pańskie,
- tom 2 – Wielki Post i Wielkanoc,
- tom 3 – okres zwykły (I-XI tydzień),
- tom 4 – okres zwykły (XII-XXIII tydzień),
- tom 5 – okres zwykły (XXIV-XXXIV tydzień),
- tom 6 – czytania w mszach o świętych,
- tom 7 – czytania w mszach obrzędowych,
- tom 8 – czytania w mszach okolicznościowych i wotywnych,
- tom 9 – czytania w mszach za zmarłych.
Co ważne, wyróżnić można także dodatkowo Lekcjonarz Maryjny oraz Lekcjonarz Fatimski, który zawiera wybrane teksty liturgiczne z Lekcjonarza mszalnego. Oprócz tego istnieje także Ewangeliarz, który zawiera perykopy na niedziele, święta i uroczystości w roku liturgicznym. Ewangeliarz jest poszerzony o teksty Ewangelii do poszczególnych mszy obrzędowych.
Pontyfikał i rytuał
Jakie jeszcze są księgi liturgiczne? Mniej znaną przez wiernych księgą liturgiczną jest pontyfikał. Używany jest on przez biskupa podczas celebracji. Pontyfikał dzielony jest na części odnoszące się do różnych liturgicznych celebracji, np. obrzędów bierzmowania, obrzędów święceń, błogosławieństw itp.
Ważną księgą jest również rytuał, który zawiera modlitwy, obrzędy i przepisy związane ze sprawowaniem sakramentów i sakramentaliów. Warto wiedzieć, że diecezje mogą mieć swoje rytuały partykularne. Rytuały składają się m.in. z obrzędów sakramentu pojednania, obrzędów chrztu dzieci, obrzędów sakramentu małżeństwa itp.
Jak widać, w kościele katolickim wyróżnić można kilka ksiąg liturgicznych. Warto potrafić wymienić przynajmniej niektóre z nich i wiedzieć, czym się różnią. Jeśli zapoznasz się z naszymi opisami, z pewnością będziesz umieć rozpoznawać poszczególne księgi.
